Taʼlim tili: 2025-yil uchun umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida yakuniy imtihonlar tartibi
Kirish
Maktabgacha va maktab ta’limi vaziri Hilola Umarovaning tegishli buyrug‘i asosida 2025-yildan boshlab umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida o‘quvchilarni yakuniy davlat attestatsiyasi o‘tkazish tartibi va fanlar ro‘yxati tasdiqlandi. Bu o‘zgarishlar o‘quvchilarning bilimlarini baholash jarayonini xalqaro standartlarga moslashtirishga xizmat qiladi.
9-sinf o‘quvchilari uchun yakuniy attestatsiya fanlari
Asosiy fanlar
2025-yilda 9-sinf o‘quvchilari quyidagi fanlardan yakuniy davlat attestatsiyasini topshiradilar:
- Ona tili va adabiyoti (ta’lim o‘zbek tilida olib boriladigan sinflar uchun) – yozma shaklda;
- Davlat tili (ta’lim tili o‘zbek tili bo‘lmagan sinflar uchun) – yozma shaklda;
- Matematika – yozma shaklda;
- O‘zbekiston tarixi – yozma yoki og‘zaki shaklda;
- Jismoniy tarbiya – amaliy shaklda.
Bu imtihonlar o‘quvchilarning asosiy fanlar bo‘yicha bilimlarini baholashga qaratilgan bo‘lib, ta’lim jarayonining sifatini oshirishga yordam beradi.
11-sinf o‘quvchilari uchun yakuniy attestatsiya fanlari
Majburiy fanlar
11-sinf o‘quvchilari quyidagi fanlardan yakuniy davlat attestatsiyasini topshiradilar:
- Ona tili va adabiyoti (ta’lim o‘zbek tilida olib boriladigan sinflar uchun) – yozma shaklda;
- Davlat tili (ta’lim tili o‘zbek tili bo‘lmagan sinflar uchun) – yozma shaklda;
- Matematika (asosiy) yoki Matematika (chuqurlashtirilgan) – yozma shaklda;
- Tarix – yozma shaklda.
Tanlov fanlari
Bundan tashqari, o‘quvchilarning tanlovi bo‘yicha quyidagi fanlardan imtihon topshirish imkoniyati mavjud:
- Ona tili va adabiyoti (ta’lim qoraqalpoq, rus, qozoq, turkman, tojik, qirg‘iz tillarida olib boriladigan sinflar uchun);
- Biologiya;
- Fizika;
- Kimyo;
- Davlat huquq asoslari;
- Geografiya;
- Chet tili (yozma yoki og‘zaki shaklda).
Davlat tili imtihoni majburiyligi
Asosiy O‘zgarish
Muhim o‘zgarishlardan biri shundaki, 2025-yildan boshlab ta’lim o‘zbek tilida olib borilmaydigan umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining 11-sinf bitiruvchilari uchun davlat tilidan yakuniy imtihon topshirish majburiy bo‘ladi.
Bu qaror o‘zbek tilining davlat tili sifatidagi maqomini mustahkamlash va o‘quvchilar orasida tilni bilish darajasini oshirishga qaratilgan.
Xulosa
Yangi tartibga ko‘ra, umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida yakuniy attestatsiya fanlari va imtihon shakllari o‘quvchilarning bilimlarini yanada adolatli va shaffof baholash imkonini beradi. Ayniqsa, davlat tilidan majburiy imtihon joriy etilishi o‘quvchilarni o‘zbek tilini mukammal o‘rganishga rag‘batlantiradi.
Ushbu yangiliklar ta’lim sifatini oshirish va xalqaro standartlarga moslashtirishga qaratilgan bo‘lib, mamlakatimizda o‘zbek tilining nufuzini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi.