O‘qituvchilarning Mehnati: Hayot Tarzi va Sog‘liqdagi Muammolar
O‘qituvchilar Ko‘p Vaqt Tik Oyoqda Ishlaydi
O‘qituvchilar o‘z vaqtlarining 79 foizini tik oyoqda o‘tkazadilar. Bu esa ularning mushak va bo‘g‘imlariga katta zo‘riqish beradi. Uzoq vaqt tik turish orqa va oyoq og‘riqlariga olib kelishi mumkin. Natijada, ular tez-tez charchoq va jismoniy holsizlikdan aziyat chekadilar.
Kuniga Soatlab Baland Ovozda Gapirishga Majbur Bo‘lishadi
Har kuni o‘qituvchilar 3,5-4 soat baland yoki juda baland ovozda gapiradilar. Bu esa ovoz bog‘lamlarining zararlanishiga olib keladi. Vaqt o‘tishi bilan ovozda xirgoyi yoki dardli ohanglar paydo bo‘lishi mumkin. Shuningdek, nafas yo‘llari kasalliklari xavfi ham oshadi.
Nominal Ish Vaqti Kam, Ammo Aslida Ancha Uzun
Rasmiy ravishda o‘qituvchilarning ish kuni 6-7 soat deb belgilangan. Aslida esa ular ko‘pincha 10-12 soatlab ishlashadi. Uyga topshiriqlar tekshirish, dars rejalari tuzish ko‘plab vaqtni oladi. Natijada ular oila va dam olish uchun vaqt topolmaydilar.
Vitamin Yetishmovchiligi Sog‘liqni Zaiflashtiradi
O‘qituvchilarning 80 foizi vitamin yetishmovchiligidan aziyat chekmoqda. Sababi, ularning ish haqi va ish tartibi to‘g‘ri ovqatlanishga imkon bermaydi. Vitaminlar tanqisligi esa immunitet pasayishiga olib keladi. Bu esa ularni kasalliklarga ko‘proq duchor qiladi.
Doimiy Stress O‘qituvchilarning Hayot Tarzini Buzmoqda
O‘qituvchilarning 2/3 qismi doimiy stress ostida ishlashadi. Eng yuqori stress darajasi maktab direktorlarida va ularning o‘rinbosarlarida kuzatiladi. O‘rta darajadagi stress lingvistik va aniq fanlar o‘qituvchilarida ko‘proq uchraydi. Boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari ham yuqori bosim ostida ishlashadi.
Xotin-qiz O‘qituvchilarga Ikki Karra Yuk Tushadi
O‘qituvchilarning 85 foizini ayollar tashkil qiladi. Ular nafaqat maktabda, balki uyda ham katta mas’uliyatni zimmasiga oladi. Uy yumushlari va bolalarni tarbiyalash ularga qo‘shimcha charchoq olib keladi. Bu esa sog‘liq va ruhiy holatga salbiy ta’sir qiladi.
Uyqu Yetishmovchiligi – Jiddiy Muammo
O‘qituvchilarning 50 foizi kuniga olti soatdan kam uxlashadi. Yetarlicha uyqu olmaslik ularning diqqat va salomatligiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Surunkali uyqusizlik esa stress va depressiyaga olib keladi.
Ertalabki Mashqlarga Vaqt Yetmaydi
Faqatgina 14 foiz o‘qituvchi ertalabki mashqlarni bajarishga vaqt topa oladi. Ertalab jismoniy mashq qilish esa salomatlik uchun juda foydali. Afsuski, ish tartibi bunga ko‘plab to‘siqlar yaratadi.
Ovqatlanish Tartibi Ham Yetarli Emas
Har beshinchi o‘qituvchi kuniga faqat ikki marta ovqatlanadi. Har ikkinchisi esa uch mahal ovqatlanishga ulguradi. Aslida kuniga to‘rt yoki besh marotaba yengil ovqatlanish sog‘lom turmush tarzi uchun muhimdir. To‘g‘ri ovqatlanmaslik esa ularda kuchsizlanish va kasallik xavfini oshiradi.
Dam Olish Imkoniyati Juda Cheklangan
O‘qituvchilarning 80 foizi sanatoriyda yoki dengiz bo‘yida dam olish imkoniga ega emas. To‘liq hordiq olish esa ularning sog‘lig‘i va ish unumdorligi uchun zarurdir. Aks holda, ular to‘liq tiklana olmaydilar va kasalliklar kuchayadi.
Xulosa
O‘qituvchilarning mehnati juda og‘ir va qiyinchiliklarga to‘la. Ularning sog‘ligi va farovonligini yaxshilash uchun sharoit yaratish zarur. Aks holda, jamiyatning kelajagini tarbiyalayotgan bu kasb egalari jiddiy muammolarga duch kelishlari mumkin.